Amerykańska FDA zatwierdziła pierwszą na świecie metodę profilaktyki HIV, która nie wymaga codziennego przyjmowania leku. Preparat Yeztugo, oparty na substancji lenakapawir, to zastrzyk podawany raz na pół roku – rozwiązanie, które może zrewolucjonizować ochronę przed zakażeniem.
Dłużej, rzadziej, skuteczniej
Do tej pory osoby narażone na kontakt z HIV musiały codziennie zażywać tabletkę – skuteczną, ale wymagającą konsekwencji. W praktyce nie każdy potrafił utrzymać taki reżim, zwłaszcza przy braku regularnego dostępu do opieki medycznej czy w sytuacjach życiowego chaosu.
Yeztugo – długo działający preparat w formie zastrzyku – rozwiązuje ten problem. Wystarczy jedna dawka co sześć miesięcy, aby zapewnić niemal stuprocentową ochronę przed zakażeniem. Dla tysięcy pacjentów oznacza to nie tylko wygodę, ale też znacznie większą szansę na skuteczną profilaktykę.
Skuteczność potwierdzona badaniami
Lenakapawir przetestowano w dwóch dużych badaniach – w Afryce oraz w Ameryce i Azji. Wyniki mówią same za siebie: w grupie kobiet w wieku 16–25 lat nie odnotowano żadnego zakażenia HIV, a w drugiej grupie – obejmującej mężczyzn i osoby transpłciowe – doszło jedynie do dwóch przypadków na ponad dwa tysiące uczestników.
Tego typu dane robią wrażenie – nie tylko na badaczach, ale przede wszystkim na osobach, które z różnych przyczyn nie korzystają z codziennego PrEP. Skoro istnieje skuteczna alternatywa, która nie wymaga pamiętania o dawkowaniu każdego dnia, to trudno nie nazwać tego przełomem.
Nowa generacja leków profilaktycznych
Lenakapawir nie działa jak tradycyjne leki. Zamiast atakować enzymy, blokuje sam kapsyd wirusa – strukturalną osłonę, bez której HIV nie może się rozmnażać. Dzięki temu preparat działa długo i skutecznie, nie wykazując przy tym tzw. krzyżowej oporności.
Naukowcy już pracują nad kolejnymi wersjami: zastrzykiem do samodzielnego stosowania lub preparatem rocznym. Wystarczy jeden zastrzyk rocznie, by wyeliminować barierę, która wciąż dzieli wiedzę medyczną od jej codziennego zastosowania. I być może właśnie tu zaczyna się nowa era – mniej farmaceutyczna, a bardziej ludzka.
